Birçok mülk sahibini üzen bir durumdur. Tüm iyi niyetinizle mülkünüzü kiraya verirsiniz ancak bir süre sonra yöneticinizden öğrenirsiniz ki kiracınız aidatlarını ödememiş. Peki şimdi ne olacak? Öncelikle 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’ nun 20-22. maddelerini okuyup anlamalısınız ki haklarınızı savunabilin. Bir binada kat malikleri arasında bir başka anlaşma yok ise aşağıdaki avans ve giderler mülk sahibi tarafından yönetime düzenli olarak ödenmek durumundadır.
Güvenlik, bahçıvan, temizlik, kapıcı, teknik personel gibi işe alınmış çalışanların giderleri için toplanan avanslar.
Binanın varsa sigorta, bütün ortak yerlerin bakım, güvenlik, güçlendirme ve onarım giderleri ve yönetici maaşı benzeri giderlere ve varsa ortak tesislerin işletme giderlerine ve giderler için toplanacak avansa kendi arsa payı oranında katılmakla yükümlüdürler.
Söz konusu olan tüm avans ve giderler yönetim planına ve yasaya aykırı olmayan bir başka sistem ile toplanabilir. Aidat borçları içerisinde iki temel bütçe söz konusudur.
İşletme Bütçesi
Yatırım Bütçesi
İşletme Bütçesi
Kat Malikleri Genel Kurulu tarafından belirlenen ilgili yıl için toplanması gereken aidat başlıklarını ve miktarlarını tanımlayan bütçedir.
Kapıcı aylığı
Kapıcı sigortası
Ortak ısınma
Ortak elektrik giderleri
Tahmini yapılacak harcama başlıkları (temizlik, güvenlik, bakım vb.)
Bu bütçe içindeki tüm başlıklar kat malikleri tarafından ve varsa kiracılar tarafından ödenecek olan aidat başlıklardır.
Yatırım Bütçesi
Kat Mülkiyeti kanunun 20. maddesinde yer alan başlıklar dışında kalan ve
Büyük bakım ve onarım (mantolama)
Büyük tamirat (Kalorifer kazanının tamiri)
Büyük satın alım (Yeni asansör kabini yaptırılması)
Bu bütçe içindeki tüm ana gayrimenkulün demirbaşı sayılabilecek tüm giderler ve masraflar mülkiyet hakkı sahiplerinin ödemesi gereken aidat başlıklarıdır. Bu durumda bina yönetimi kat maliklerinden hangi aidat tahsilatı yapacağını bilmek durumundadır. Asıl sorumlu mülkiyet hakkına sahip olanlardır. Ancak, binada herhangi bir bağımsız mülk kiraya verilmiş ise kira kontratında belirtilmemiş olsa bile işletme bütçesine ait tüm giderler kira kontratını imzalamış olan kişi veya kişiler tarafından ödenmek zorundadır. Kiracının sorumluluğu ödemekle yükümlü olduğu kira miktarı ile sınırlıdır. Yaptığı her ödeme kira borcundan düşülecektir.
Mülk sahibi veya kiracı aidat ödeme yükümlülüğü yerine getirmiyorsa bina yöneticisi tarafından yönetim planına ve kanuna, genel hükümlere uygun olarak dava açılabilir, icra takibi yapılabilir. Kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık %5 gecikme zammı ödemek zorunda kalacaktır.