Kaçak olarak yapılan yapılardan yasada belirtilen koşullara uygun olanlarının affına “İmar affı” denir.
Anayasa Mahkemesi'nde ise imar affı şu şekilde ifade edilmektedir: “Suç sayılan eylemi değil, cezayı ve ceza davası açılmasını ortadan kaldırır. Af, bağışlamadır ve hiçbir zaman eylemi meşru görme değildir. Dayandığı olayların anayasaya uygun olduğu, hukuk dışı bulunmadığı ve bunun sonucu olarak meşru ve suç sayılmaması gerektiği bir mana taşımamalıdır.”
İmar affının amacı, gecekondu ve imar yasasına uymayan yapılar hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek, işlemlerin tespiti, değerlendirme, müracaat, duyuru ve uygulama esaslarını ve ilgili diğer hususları belirlemektir.
İmar affından kimler yararlanamaz?
Daha önce yapıları yıkılan kişiler imar affından yararlanamaz. Askeri veya yasak bölgelere, turizm alanlarına, içme suyu ve kullanma suyu temin edilebilecek yerlere, tehlikeli madde deposu için ayrılan yerlerde farklı bir amaçla ruhsatsız yapı yapan kişiler, karayolları kamulaştırma alanlarına 10 metre yakın mesafede konut dışı yapı yapanlar imar affından yararlanamazlar.