Yatırım yapmak için dükkan almayı planlayan kişileri yakından ilgilendiren konuların başında, dükkan amortisman süresi gelmektedir. Amortisman süresi, konut ve iş yerlerinde farklılık gösterebilir. Bir iş yerinin amortisman süresi, iş yerinin kira getirisinin aynı iş yerinin alındığı miktarı ödeme süresi olarak tanımlanabilir.
Amortisman süreleri 2014 yılı itibariyle konutlarda 215 aya isabet eder. Yani bir konutun amortisman değerinin 215 aylık kira getirisine eşit olduğunu söylemek mümkündür. Fakat, bu değer bölgeden bölgeye ve konut mevkisine göre farklılık gösterebilir.
Amortisman süresi nedir?
Dükkanlarda ve gayrimenkullerde amortisman süresi hesaplanırken kira çarpanı kavramı oldukça önemlidir. Kira çarpanı; bir dükkanın ya da konutun kaç aylık kira getirisi ile satın alınma değerine ulaştığını gösterir. Ülkemizde ortalama 215 aylık bir amortisman süresinin tanımı 17.9 yıla tekamül eder. Özetle, ülke standartlarında sahibi olunan gayrimenkulün kendisini amorti etmesi 17.9 yıl itibari ile gerçekleşeceği anlamına gelir.
Dükkan amorti süresi nasıl hesaplanır?
Bir dükkan almaya karar verdiniz ve yatırım yapacağınız dükkanın amorti süresini hesaplamak istiyorsunuz. Bunun için yapılacak olan işlem aslında oldukça kolaydır. Dükkan amorti süresi hesaplarken satın alınacak olan dükkanın güncel değerini aylık kira getirisine bölmek gerekir. Örneğin; 300.000 TL’ye alacağınız dükkanın aylık 2.000 TL kira getirisi olduğunu düşünelim. 300.000/ 2.000=150 ay olarak bulunur. 150 ay ise 12.5 yıla tekamül eder.
Bu durumda satın alacağınız dükkanın amorti süresi, ülkemiz standartlarının amorti süresi olan 17.9 ile karşılaştırıldığında kendisini daha önce amorti ettiği için yatırıma uygundur. Dükkanın amorti süresini ülkenin ortalama amorti süresi ile kıyaslamak doğrudur fakat öncelikle dikkat edilmesi gereken konu, kişinin yatırımından beklediği geri dönüşü ne sürede geri alacağı olmalıdır. Eğer yatırım sahibi 10 yılda amorti bedelini karşılamayı düşünüyorsa dükkanın 12.5 yılda kendisini amorti etmesi yetersiz bulunabilir.
Amortisman süresini etkileyen unsurlar
Amortisman süresi denildiğinde devreye kira çarpanı girer. Kira çarpanını da etkileyen çeşitli unsurlar bulunur. Genel olarak gayrimenkuller için de aynı kıstaslar geçerli olmakla birlikte dükkan amorti süresi günümüz koşulları baza alındığında dairelerin amortisman sürelerinden daha farklı bir süreye de denk gelebilir.
Özellikle uzun vadeli dönüş beklentisi olan dükkan yatırımlarında piyasada var olan dükkan arzı fazlası yatırımcının amorti süresi açısından yüzünü güldüren bir durumdur. Satın alanacak olan dükkanın; bulunduğu şehir, dükkanın lokasyonu ve mevcut lokasyonun etrafının gelişime açık olması amorti süresini etkileyen, orta ve uzun vadeli unsurlar arasında sayılır.