Satılık daire, villa veya yalı ilanlarında m2’nin önemini elbette biliyorsunuz. Ancak, piyasada çarşaf-çarşaf ilanlarla, billboardlarda 3D animasyonlarla satılmaya çalışılan/satılan milyonlarca veya yüzbinlerce lira değerindeki villaların/dairelerin satışında ciddi m2 (yüzölçümü) sorunları yaşanıyor.
Şöyle ki brüt yüzölçümü 125 m2 yazılan dairenin iç alanlarını topluyorsunuz 79 m2 çıkıyor. Ya arkadaşım sen bu % 36,8 açığı/farkı nasıl açıklayacaksın dediğinizde otoparktan girip, sosyal tesislere kadar her alandan bir alanı toplayarak satışa konu dairenin brüt m2 hesabına gerekçelendirildiğini görüyorsunuz. Bu işle ilgili bir standart yok mu dediğinizde cevap ‘’var’’ oluyor tabii ki…
Standart var da sorun nedir? Sorun ‘’denetim yok…’’ İstanbul İmar Yönetmeliği’nde brüt m2, net m2’nin nasıl hesaplanacağı yazılmışken; bu durumu denetleyen, düzeltilmesi için tutanak tutan, düzeltilmediğinde ceza yazan bir merci yok maalesef… Daha doğrusu mercii var da görevlerini yapmıyorlar.
Söz konusu yanlışa daha geniş kapsamlı bir çözüm bulunması gerekiyor. O çözüm de projelerde her bir bağımsız bölümün brüt m2, net m2 ve eklentilerinin neler olduğunun yazılması; kat mülkiyeti tapularına da aynı kriterler aktarılmasıdır. Konuyu biraz daha abartırsak her bir tapu ile birlikte tasdikli bir vaziyet planı ve kat planı da verilmelidir yeni kat malikine.
Arsa arsa payı dairenin yüzölçümüne göre değil, oluşan piyasa değerine göre mütemmim cüz (ayrılmaz parçası)’dür. Bir başka ifadeyle Bağdat Caddesi – Şaşkınbakkal’da aynı binada 100 m2 yüzölçümlü bir dükkan, 250 m2 yüzölçümlü bir daireden üç-dört misli fazla değere sahip olabilir. Çünkü burada esas olan piyasa fiyatı olmalıdır.
Bu konular Türkiye’de hep yanlış yapılagelmiştir. Ne zamanki kentsel dönüşümle tanıştık ‘’arsa payının ne kadar önemli olduğu kavradık …’’ Doğrusu artık kurumsal kimliğe kavuşmuş bir sektör olan değerleme şirketlerinin bu arsa paylarını belirlemede raporlama yapmalarının şart koşulmasıdır.
Net m2, brüt m2 farkının çok önemli olduğunu defalarca konuştuk, hatta 2013’de bir internet portalında yazı olarak yazdık, sonrasında (bizim yazımızla ilgisi var mı, yok mu bilemiyorum ama bu açıklamalar bizim yazımızın onbeş, yirmi gün sonrası yapıldı) devrin Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar konu ile ilgili olumlu açıklamalarda bulundu ama gerekli düzenlemeleri yapmaya ömrü vefa etmedi. Ne bileyim belki yazımızı okuyan bir başka yetkili konuya el atar da, bir yanlış ortadan kalkar.
Umut yaşamın kendisidir, anlamıdır. Biz birey olarak tüm enerjimizi umutla, ispatla bildiğimiz/inandığımız bir şeyleri düzeltmeye harcamalıyız. Eminim her şey düzelmeyecektir, ama yine eminim ki bazı şeyler de düzelecektir. Yeter ki donanımlı insanlar uzman oldukları konularda enerji harcayıp yetkilileri uyarsınlar, kamuoyu oluşturmaya çaba harcasınlar. Her konuda yarınımızın, dünümüzden daha güzel olması umutlarıyla…